Yüce Rabbimiz Tevbe Suresinin 111. Ayetinde:

إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

“Allah müminlerin mallarını ve canlarını, karşılığında ken-dilerine cenneti vermek üzere satın almıştır. Bu sebeple on-lar Allah yolunda savaşırlar, kimi zaman öldürürler ve kimi zaman da öldürülürler. 

Bu, Allah'ın üzerine borç aldığı ve hem Tevrat'ta, hem İn-cil'de, hem de Kur'an'da yer verdiği bir sözdür. Allah'tan da-ha çok sözünde duran kim olabilir ki? O halde yaptığınız bu alışverişe sevininiz. İşte büyük kurtuluş, büyük başarı budur.” buyurmuştur

Ayette dikkatimizi çeken bazı hususlar

Ayet-i kerimede mecazi/temsili bir anlatım vardır. 

Ayette geçen ‘iştirâ/ satın alma’ ifadesi Allah Teâlâ’nın müminlerden kendi yolunda feda ettikleri mallarını ve canla-rını kabul etmesi ve bu hareketlerinin karşılığında onlara mükâfat olarak cenneti vermesi istiare yoluyla anlatılmıştır. (Ruhu’l-beyan, VII, 587)

Fakat konunun, daha iyi anlaşılabilmesi için alım satım ifadeleri kullanılarak anlatılmıştır. Bilindiği gibi bir alım satımda dört unsur bulunur. Bunlar:

1- Alıcı. Burada Allah’tır.

2- Satıcı. Burada müminlerdir.

3- Alım-satıma konu olan nesne: Burada müminlerin canları ve mallarıdır.

4- Semen yani mukabilinde verilecek şey burada cennettir.

Müminler sanki canlarını ve mallarını Allah’a cennet mukabilin-de satıyorlar, Allah da sanki onlarla bir sözleşme yapmış ve bu söz-leşme mali takasa/ alım-satım sözleşmesine benzetilmiştir. 

Sanki Allah Teâlâ bu alım satımda onlara müşteri olmuş ve bedel olarak çok yüksek bir fiat vermiştir. Hz. Ömer (r.a.)’ın “Allah Teâlâ her iki işlemi de onların lehine kılmıştır ‘alırken de satarken de kârı tamamen onların lehine kılmıştır.” dediği nakledilmiştir.” 

Ayet-i kerimeden öğreneceğimiz hususlar vardır. Bunlar: 

a- Yüce Allah’ın mümin kullarına sayısız lütuf ve nimetler bah-şettiğini, 

b- Onlara can ve mal verdiğini, sonra da bunları sonsuz nimetler yurdu cennet karşılığında onlardan satın aldığını.

c- Bunun, gerçekten çok kazançlı ve karlı bir alış veriş olduğunu, 

ç- Ahde/ verilen söze vefa gösterilmesi gerektiğini, 

d- Ahdine en çok vefa gösterenin de Allah olduğunu,

e- Bu vadin sadece Kur’an’da değil, Kur’an’dan önceki Tevrat ve İncil’de de bulunduğunu, 

f- Bu sebeple müminlerin Allah yolunda canları ve mallarıyla sa-vaştıklarını,

g- Bu yolda kimi zaman öldürdüklerini, kimi zaman da öldükle-rini,

h- Bu alım-satıma müminlerin sevinmesi gerektiğini, 

Çünkü bunun çok karlı bir alı-veriş olduğunu,

ı- Ve nihayet bunun çok büyük kurtuluş olduğunu öğreniyoruz.

Müminler de dünya ve ahirette kurtuluşa ermek istiyorlarsa Al-lah yolunda canlarını ve mallarını feda etmeye hazır olmalı, ahidle-rine vefa göstermeliler.