 |
Arapça Tecvid Tanımları
Tecvid Nedir?
Tecvid'in Hükmü Nedir?
a) Pratik Tecvid: Kur'anı tecvidli okumak her Müslüman erkek ve kadına farz-ı ayndır.
b) İlmi Tecvid: Tecvid ilmini öğrenmek farz-ı kifayedir. Yani bazılarının o ilmi elde etmesiyle diğerlerinin o ilmi öğrenme zorunluluğu kalkar.
Konuyla alakalı alimlerin ve hasseten bu ilmin piri olan imam cezeri kur'an ilmine dair yazdıkları kitaplarında Kur'an ve sünnetten delillerle Kur'an'ın tecvidli okunmasının farziyetine işaret etmişlerdir.
"Kur'ân'ı tertil üzere oku." (Muzemmil-4) Ayeti bu hukme işaret eden en onemli ayettir.
Elmalılı M. Hamdi Yazır bu ayetın tefsirinde bu hükmü şöyle açıklıyor:
"TERTÎL, bir şeyi güzel, düzgün ve tertip ile kusursuz bir şekilde açık açık, hakkını vererek açıklamaktır. Kur'ân'ın tertili de böyle her harfinin, edasının, tertibinin, mânâsının hakkını doyura doyura vererek okunmasıdır. Burada emrinden sonra mastarıyla vurgu yapılması da bu tertîlin en güzel şekilde olmasının arandığını gösterir. Bir söz aslında ne kadar güzel olursa olsun gereği gibi güzel okunmayınca güzelliği kalmaz. Güzel okumasını bilmeyenler güzel sözleri berbat ederler. Sözün tertîl ile güzel söylenmesi ve okunması ise sade ses güzelliği ile gelişi güzel eze büze şarkı gibi okumak, saz teli gibi sade ses üzerinde yürümek kabilinden bir musıkî işi değildir. Kelimelerin dizilişinin mânâ ile uyum sağlaması ve dilin fesahat ve belağatı hakkıyla gözetilerek ruhî ve manevî bir uygunlukla, yerine göre şiddetli, yerine göre yumuşak, yerine göre uzun, yerine göre kısa okuma, yerine göre ğunne, yerine göre izhar, yerine göre ihfa, yerine göre iklâb, yerine göre vasıl, yerine göre sekit veya vakıf; Kısacası bütün maksat, mânâyı duymak ve mümkün olduğu kadar duyurmak olmak üzere tecvid ile okuma işidir. Bunun için Kur'ân okurken tertîl ve tecvid gerekir. Tecvid de, kaf çatlatmak derdiyle, çatlatmaktaki mânâyı kaybetmek değildir." (Elmalılı, Hak Dini Kur'an Dili)
Ayetin orjinalinde kullanılan "tertil" sözcüğü tok sesle, "tecvid" kuralları uyarınca her harfi doğru biçimde seslendirmektir (Seyyid Kutup, Fi Zilali'l-Kur'an)
Bu ayetteki tertil üzere oku emrinden tecvidin farz olduğu hükmü çıkarılmıştır.
Tecvid İlmi Nereden Gelir?
Tecvid İlminin Gayesi Nedir?
Bazı Önemli Notlar:
KLASİK TECVİD TANIMLARI
1. TECVİD:
وَهُوَ إِعْطَاءُ الْحُرُوفِ حَقَّهَا مِنْ كُلِّ صِفَةٍ وَمُسْتَحَقَّهَا وَرَدُّ كُلِّ وَاحِدٍ لِأَصْلِهِ
"Harflere her sıfattan hakkını ve mustehakkını vermek ve her bir harfı aslına götürmektir."
2. TERTİL:
الترتيل: تَجْوِيدُ الْحُرُوفِ وَ مَعْرِفَةُ الْوُقوُفِ
"Tertil, sıfat ve mahreçlere riayet ederek harfleri ve harekeleri açık açık telaffuz etmek, acele etmeden manasını anlamaya çalışarak Kur’an’ı tilavet etmektir."
3. REVM:
الّرَوْمُ طَلَبُ الْحَرَكَةِ بِصَوْتٍ خَفِيٍّ
"Gizli ses ile harfin harekesini taleb etmeye, yani son harfin harekesini hafif bir sesle okumaya "Revm" denir
4. İŞMAM:
اَلاِشْماَمُ اِنْضِماَمُ الشّفَتَيْنِ بَعْدَ السُّكُونِ اِشَارَةً اِلَى الضَّمِّ
“Sükundan sonra ötre harekesine işaret ederek dudakların ileriye sürülüp yumulmasıdır.”
5. İDGAM:
اَلإِدْغاَمُ إِدْخاَلُ اَحَدِ الْحَرْفَيْنِ الْمُتَماَثِلَيْنِ اَوْ الْمُتَجاَنِثَيْنِ اَوِ الْمُتَقاَرِبَيْنِ فِي الْاَخَرِ
“İdğâm, birincisi sâkin, ikincisi harekeli olan iki harfi aynı sesle şeddeleyerek” okumaktır
6. İDĞAM-I MİSLEYN:
مَا اِتَّحَدا مَخْرَجًا وَ صِفَةً
“Mahreçleri ve sıfatları aynı olan iki harf ( in idğamı )” dır.
7. İDĞAM-I MÜTECANİSEYN:
مَا اتِّحَدا مَخْرَجًا وَاخْتَلفا صِفَةً
"Mahreçleri aynı, sıfatları ayrı olan iki harf('in idğamı)” dır.
“Kıraatın en şerlisi hezremedir. (kelimeleri ve harfleri birbirine katacak şekilde süratli okumaktır.)” Hz. Ömer
8. İDĞAM-I MÜTEKARİBEYN:
مَا تَقَارَبَا مَخْرَجًا أو صِفَةً أو مخرجًا و صفةً
“Mahreçleri veya sıfatları, veya hem mahreç, hem de sıfatları yönüyle biribirine yakınlığı olan iki harf ('in idğamı)” dır.
9. GUNNE:
اَلْغُنَّةُ هى صَوْتٌ يَخْرُجُ عَنِ الْخَيشْوُمِ
“Gunne genizden gelen sestir.”
10. İHFA:
اَلْاِخْفاَءُ حاَلَةٌ بَيْنَ الْاِظْهاَرِ وَالْاِدْغاِمِ عاَرِيَةٌ عَنِ التَّشْدِيدِ مَعَ بَقاَءِ الغُنَّةِ
“İhfâ, şeddeden uzak bir şekilde, izhâr ile idğâm arası ğunneli bir okuyuştur.”
11. İZHAR:
اَلْإِظْهاَرُ هُوَ الْإِنْفِصاَلُ تَباَعُداً بَيْنَ الْحَرْفَيْن
“İzhar: İki harfin birbirinden uzaklaşarak ayrılmasıdır.”
12. İKLAB:
اَلْإِقْلاَبُ هُوَ قَلْبُ النُّونِ السَّاكِنَةِ اَوِ التَّنْوِينِ مِيماً خاَلِصاً وَ إِخْفاَؤُهاَ عِنْدَ الْباَءِ بِغُنَّةٍ
“Sakin Nunu veya tenvini, halis Mim ( م )e çevirmek ve onu (Mimi ) Ba (ب ) harfini okumadan ihfa yaparak ğunne ile okumaktır”.
13. GALGALE:
اَلْقَلْقَلَةُ تَقَلْقُلُ الْمَخْرَجِ حَتَّي يُسْمَعَ لَهُ نَبْرَةٌ قَوِيَّةٌ
“Kuvvetli bir ses işitinceye kadar, (harfe ait) mahrecin kımıldanmasıdır.”
14. SEKTE:
اَلسَّكْتَةُ قَطْعُ الصَّوْتِ دُونَ النَّفَسِ
“Sekte: nefes almaksızın sesi kesmektir”
15. VAKIF:
اَلْوَقْفُ قَطْعُ الصَّوْتِ مَعَ النَّفَسِ
Nefes ile beraber sesi kesmektir.
الوقف: عِبَارَةٌ عَنِ قَطْعِ الصَّوْتِ عَلَي الْكَلِمَةِ زَمَنًا يَتَنَفَّسُ فِيهِ عَادَةٌ بِنِيَّةِ إِسْتِئْنَافِ الْقِرَائَةِ
“Vakf, okumaya tekrar devam etmek niyetiyle, kelime üzerinde, adet olduğu şekilde nefes alacak kadar sesi kesmekten ibarettir. Durulup ses kesildikten sonra, nefes alınır ve okumaya devam edilir.”
اَلْمَدَّاتُ دَباَبِيجُ اَلْقُرْآنِ
“Medler Kur’an’ın ipekleridir.” Abdullah b. Mesud
11. Nidâ harfi olan أَ hemze: أَ رَجُلُ
|
|
| Dr. Talip AKBAŞ | |
| MÜSLÜMANLARIN TEMSİL SORUNU VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ | |
|
|
| Dr. Murat KALIÇ | |
| AKIL MI DUYGU MU? | |
|
|
| Dr. Mehmet ÖZEL | |
| KUR’AN’IN YAKILMASI, YERYÜZÜNDE TANRILAŞANLARIN HÜSRANI VE KÜRESEL DİRENİŞ | |
|
|
| Mehmet CÖMERT | |
| DÜNYAYA ALDANIŞIN HİKÂYESİ | |
|
|
| a.R.a. | |
| HİCRAN | |
|
|
| Müberra AKTÜRK | |
| SEVGİMİ KATTIM | |
|
|
| Abdurrahman AKBAŞ | |
| KADİR GECESİ BİR BAŞLANGIÇTIR | |
|
|
| Dr. Nail ÇAM | |
| NAMAZ KIRAATİNDE TEKNOLOJİK CİHAZ KULLANMAK | |
|
|
| Mustafa IRMAKLI | |
| İNSANLIĞIN İHTİYACI: MERHAMETİ KUŞANMAK | |
|
|
| Doç. Dr. Durak PUSMAZ | |
| İLİM, KÖLEYİ KRAL MERTEBESİNE YÜKSELTİR | |
|
|
| Mustafa SOYKÖK | |
| CUMARTESİ YASAĞIMIZ | |
|
|
| İbrahim KARTAL | |
| MESCİD-İ AKSA | |
|
|
| Metin BEYAZLI | |
| İÇİM YANAR | |
|
|
| Hacı İbrahim SAĞIR | |
| YOK | |