Sünnet denilince müslümanların aklına ilk önce, Hz. Peygamber'in kılık-kıyafet, âdâb ve ibadetlerdeki müstehaplarla ilgili uygulamaları gelmektedir. Fakat, Rasulullah'ın yüksek ahlâkına dair meziyetlerinin veya hukûkî, iktisâdî ve siyâsî uygulamalarının sünnet sayıldığına veya O’nun, bu veya başka alanlarla ilgili sünnetinin işlevsel kılınmaya çalışıldığına pek fazla rastlanılmamaktadır.

Sünnetle ilgili bu yargıdan sonra Sünnetin bize ulaşmış şekli olan hadisin, hayatımıza nasıl yön verebileceğini veya hadisin nasıl işlevselleştirilebileceğini bir hadis örneğinde anlamaya çalışalım.

اي العمل أحب الي الله؟  قال النبي: ادومه وان قل

“Ey Allah'ın rasulü! Allah'a en sevimli gelen amel hangisidir? Sorusuna Hz. Peygamber, az da olsa devamlı olandır” şeklinde cevap vermiştir.

Şimdi bu hadis ekseninde beraberce muhasebe yaparak, hayata dair kâr ve zararımızı ortaya koymaya çalışalım.

1- Aile içi iletişimin yok olmaya yüz tuttuğu ve aile değerlerinin çocuklarımıza aktarılamadığı günümüzde, ev ahalisiyle günlük yemek vs. gibi fırsatlarla 1 saat beraberce hasbihal edilerek geçirilse ayda 30 saat yani 1 gün 6 saat; yılda, 365 saat yani tam 15 gün devamlı surette beraberce zaman geçirilmiş olur. 

2- Yine aynı şekilde günlük 1 saat, mesleki alanla veya ihtiyaç duyulan alanla ilgili olarak harcansa yukarıdaki rakamlara ulaşılır. Zaman bulamamaktan şikayet eden bizlere muska/küpe olacak bir hesaptır bu. 

Ben, Hz. Peygamber'in şemâilini yazan bir hocamızın, bu eserini sadece Ramazan'larda sahurla mesainin başlaması arasındaki vakitte yazdığını hocamızın kendisinden dinlemiştim.

3- Günlük beş vakit namaz kılan biri, abdest vs. ile beraber namaza 1 saatini ayırsa yine yukarıdaki rakama ulaşır. 365 günün 15' ini sadece namazla geçirmiş olur. 50 yıl namaz kılmış olsa 50*15=750 gün, yani hiç kalkmadan 2 yıl namazla geçmiş olur.

4- Beş vakit namazda, ezan kaamet, tesbihat ve intikal tekbirleri ile beraber günlük 354 kez الله أكبر denilmektedir.

- Ezan, kaamet, tahiyyat ve tesbihatta günde 62 defa لا اله الا الله denilmektedir.

-  299 ar kez سبحان ربي الاعلي ve سبحان ربي العظيم denilmektedir.

- 138 kez الحمد الله denilmektedir. 

Bu zikirlerin toplamını, yaşanılan yaşa ve kılınan namaza göre siz hesaplayın.

5- Bir de meseleye, zayi ettiğimiz zaman zaviyesinden bakalım. Günde:

- 1 saat yemek

- 8 saat mesai

- 8 saat uyku 

- 1 saat ibadet

- 1 saat eğlence

- 1 saat ilgi alanıyla ilgili çalışma 

20 saat eder. Peki günün dört saati nerde? Bu 4 saat, ayda 120 kayıp saat demektir ki bu 5 gün eder. Yılda 60 gün yani 2 ay kaybolup gitti. Buna göre ömürdeki kayıp zamanı varın siz hesaplayın.

6- Dinimizde sadece İmanda toptancılık vardır. Zira inanılması gereken hususlar bir bütündür, cüzlere ayrılamaz; şuna inandım buna inanmadım denilemez. Buna mukabil İmani hususların dışındaki mevzularda perakendecilik esastır. 

- Günün belirli saatlerinde namaz kılınır. Hepsi, meşru bir mazeret yoksa bir vakitte toptan kılınamaz.  Toptan bir defada 1 yıllık, 10 yıllık, 50 yıllık namaz kılınamaz. Buna güç de yetmez. Diğer ibadetler de aynıdır. 

- Beşeri ve sosyal ilişkilerde de perakende çalışılır. Şart ve duruma göre  tavır belirlenir; herkese hak ettiği gibi davranılır. Hep kaba veya mülayim olunmaz.