Araba birinci viteste ve hızını 120 ye çıkarmaya çalışıyoruz ama araba bağırıyor, olmuyor, o bağırdıkça, biz acemi soförler arabanın arızalı olduğunu düşünüyoruz.

Bu gün cemaatlerimizin islami vakıf ve derneklerimizin geldiği nokta burası, maalesef. Bir tıkanma var. Hele 15 Temmuz darbe girişiminden sonra, herkes mevcudu korumaya çalışıyor. Bunun sebeplerini araştırmak da kimsenin aklına gelmiyor. Çünkü herkes şoförlğünden emin.

Resmi ideoloji karşısında bir türlü Kur’an kursu seviyesinin üstüne çıkamadık.

Tüm vakıf ve derneklerimiz gençleri kazanmaya çalışıyor ama gençlere bir gelecek vaad etmiyor. Dilim varmıyor ama militan kafalı gençler yetiştirmeye çalışıyor çoğu. Kendi hocasından başka otorite tanımayan, bilginin kendisini değil bilginin kimden geldiğini önemseyen, kendinden olmayan allame olsa bile küçümseyen bir kafa var karşımızda. Bunu aşabilen çok az kişi veya kuruluş var. (Şimdi çok az kişi ve kuruluş var dedik ya; tüm kişi ve kuruluşlar kendilerinin bu çok az kişi ve kuruluş olduğunu düşünecekler ama neyse…)

Bunu söylerken oturduğum yerden söylemiyorum. Geçenlerde, bir sivil toplum kuruluşu beni gençlerin eğitimi için çalışmaya ve resmi görev almaya davet etti. Konuştular, dinledim. “Peki gençler için nasıl bir gelecek tasavvur ediyorsunuz?” dediğimde ise cevap klasikti. “Bizi üst düzey devlet büyüklerimiz destekliyor, mülakata giden gençlerimize referans oluyoruz”,  klasik bir cümle daha; “ama biz FETÖ gibi düşünmüyoruz bizim adamımız gerçekten bu göreve layıksa alın diyoruz.” Tabi görevi kibarca reddettim.

Klasiğin ötesinde bir şeyler yapılmalı. Evet sivil toplum, cemaat, bir araya gelmek, beraber bir güç oluşturmak çok önemli. Ama cemaatler varlıklarını sürdürmek istiyorlarsa, vitesi yükselmeliler hem de bir iki değil en az üç vites birden yükseltmeliler.

Diğer taraftan, bireyselliğin karamsar dünyasında yaşayan ahlaklı insanlar da artık vazife almalılar. Toplumun çok açığı var. Biz yarın Allah’ın huzuruna yüzlerce farzı kifayenin yüküyle gideceğiz. Mesela; bu toplumda, topluma yetecek kadar teknoloji üretimi yok, Fizik bilgisi üretimi yok, Kimya yok, tarih yok, felsefe yok, edebiyat yok. Bu farzı kifayelerin bizden sorulmayacağını zannediyorsak yanılıyoruz. Çünkü Allah, her topluma bunları yapacak beyinler gönderir. Toplumlar ya bunları değerlendirirler ya da harcayıp sorumlu olur. Biz harcayıp sorumlu olanlardanız.

Onun içindir ki her dönemeçte çuvallıyoruz.

Peki cemaatler ne yapmalı?

Cemaatler toplumun önünü açmalı, açacak yatırımlar yapmalı. Hali hazırdaki referans olma durumları, siyaseti ele geçirme çabaları, eleman devşirme girişimleri -herkes kabul etmeli ki- toplumun önünü açmıyor, aksine toplumun önünü tıkıyor.

Klasik bir yapılanma var. Herkes yurt yapıyor, yardımlaşma vakfı kuruyor, televizyon ve radyo kuruyor, kendi hocalarının kitaplarını daha fazla satmaya çalışıyor. Köylere kadar dernek binaları yapılıyor ama çoğonun içi boş.  Maalesef bütün bu çalışmalar toplumun geneline değil, sadece o cemaatin fertlerine hitab ediyor.

Çok açık var ve neden bu kadar açık veriyoruz? Bunu sormalıyız.

Mesela; Türkiye’de neden Fizik araştırması yapan onlarca islami vakıf ve dernek yok?

Mesela; Türkiye’de neden Kimya araştırması yapan onlarca islami vakıf ve dernek yok?

Mesela; Türkiye’de neden Tarih araştırması yapan onlarca islami vakıf ve dernek yok?

Mesela, mesela, mesela…

Neden, civan gibi üviversite mezunu gençler öğretmen olmak için, memur olmak için habire test sorusu çözerek günlerini heba ederken, kahve ve kafe köşelerinde ömür çürütürken, bu gibi merkezler kurulup, bilim üretmek üzere yüksek maaşlarla istihdam edilmiyor? Bunlar mümkün olan şeyler.

Geçen Filistin’li bir akademisyenle konuşurken öyle demişti: “Türkiye’de sadaka sadece fakir fukaranın karnını doyurmaya gelince veriliyor, İlmi ve bilimsel araştırmalar için infakta bulunma bilinci yok”. Bu bilinci oluşturanlar da biz hocalarız.

Bilim üretimi sadece devlete ve resmi kurumlara bırakılmış durumda. Bu da haliyle devlet memuru mantığıyla yerini koruma, makamını muhafaza etme yarışına dönmektedir. Halbuki sivil araştırma merkezleri, hem toplumun önünü açacak, hem Üniversite mezunu binlerce gence istihdam sağlayacaktır, hem de uzun vadede ciddi gelirler sağlayacaktır. Bu anlamda çok büyük paralara hükmeden vakıf ve dernekler büyük sorumluluk taşımaktadırlar. Bu toplum kendine yetecek kadar bilgi, teknoloji, ahlak üretemiyorsa bunun birinci sorumluluğu hocalarda ve vakıflardadır. Unutmayalım ki Avrupa’nın önünü açan en önemli adımlardan biri, Kilise çevrelerinde papazların geliştirdiği üretim merkezleridir.

Sivil teknoloji ve bilim üretme merkezlerinde istihdam edilecek bilim adamları İslam ümmetinin ihtiyaç duyduğu sıçramayı yapacaklar ve bu inisiyatifi alan cemaatler tüm islam dünyasından beyin göçü alabileceklerdir. Ben vites düyütmek derken bunu kast ediyorum. Hedefimiz, mevcudu korumak değil, mevcudu değerlendirmek olmalıdır.

Yoksa, Resmi ideolojinin dayatmalarından endişe duymaya devam ederiz.

Yoksa, bilimsel tezleri yarıştırmak yerine herbirini akide haline getirdiğimiz dini(?) tezlerimizi çarpıştırmaya ve sonucunda kavga etmeye devam ederiz.

Bir örnek olmak üzere; yarı resmi bir kimlik taşıyan İSAM (İslami Araştırmalar Merkezi) din ve sosyal bilimler araştırmaları alanında önemli bir örnektir. Fakat cemaat vakıf ve dernekleri daha büyüklerini –özellikle tabii bilimler alanında- yapacak güce sahiptir. Yeterki toplumdan toplanan paralar toplumun önünü açacak projelere yöneltilsin.

Bunlar, hayal gibi gelebilir ama İslam düşüncesi ve hikmeti bütün bu sıçramaları yaptırabilecek yapıdadır. Yeter ki biz makam kapmaca, atama için torpil yapmacayı bırakabilelim.

Yani demem o ki arabada (toplumda ve dinde) arıza yok. Arıza kaptanda.