Ben ölümü çok ciddiye alırım. Çünkü onun da beni ciddiye aldığını düşünürüm. Ölüm, her inançtan insanın üzerinde ittifak ettiği ender durumlardandır. Haddi zatında ölüm çok ciddi bir şeydir. En uzağımdaki biri bile olsa çok yakınımda hissederim. Ölüm üzerinden haddi aşan mersiyelerden de tezyiflerden de uzak durulması gerektiğini düşünürüm. Ölüm, övülecek ya da yerilecek bir şey değildir. Ders çıkarılacak önemli bir nasihattir. "Kişiye vaiz olarak ölüm yeter" Taberani Hz. Ömer (ra)'in evrak imzaladığı mührün üzerine bu ifadeyi yazdırmış olması onun da ölümü ne kadar ciddiye aldığının kanıtıdır.

Bedenlerimizi tehdit eden corona virüsün zihinlerimizi de zehirlemesine izin vermeyelim. Ölen müminlerin arkasından hüsn-ü zanda bulunulmalı ve af edilmeleri için dua edilmelidir. "Ey Rabbimiz! Bizi ve bizden önce (bizim dışımızda) iman etmiş olan kardeşlerimizi bağışla. Kalplerimizde, iman edenlere karşı hiçbir kin tutturma! Ey Rabbimiz! Şüphesiz sen çok esirgeyicisin, çok merhametlisin." (Haşr, 10).

Biz şu anımız üzerinden konuşuyoruz ölüm anımızda nasıl olacağımızdan hiçbirimiz emin değiliz. Her ölüm kendi vechi ile büyük bir nasihattir. Hayata başladığımız çizgi ve final yaptığımız çizgi aynı çizgi olmayabilir. Birçok insan tanıdım, hayatı başladıkları çizgide tamamlayamadılar bundan aciz kaldılar. İmanla başlayan nice hayatlar bildim, inkâr karanlığında yok olup gittiler. İnkâr üzere başlayan nice hayatlar gördüm, İslam'la buluştular, imanın ihtişamına şahit oldular, hayata anlam katıp gök kubbede hoş bir seda bırakıp gittiler.

Şimdi istikamet üzere olsak da son nefesimizi nerede ve nasıl vereceğimizi bilmiyoruz. Kendi akıbetimizi garanti görmek şeytanın tuzağından başka bir şey değildir. Hz. Ebubekir (ra)'e nispet edilen şu ifadeler beni hep sarsmıştır. "Sadece bir kişi Cehennem'e girecek olsa korkarım ki o ben olurum. Sadece bir kişi Cennet'e girecek olsa o bir kişinin ben olmasını ümit ederim." Umut ile korku arası yüksek gerilim; Beyne'l-Havf ve'r-Recâ...

Rabbimiz! Bizi doğru yola eriştirdikten sonra kalplerimizi eğriltme, bize tarafından bir rahmet bağışla. Hiç kuşku yok, lütfu en bol olan yalnız sensin. Rabbimiz! Muhakkak sen insanları geleceğinde asla şüphe olmayan bir günde toplayacaksın. Şüphesiz Allah sözünden dönmez. (Al-i imran, 8,9). Öyle ise şahit olduğumuz her durumdan kendimize ders çıkarmalı ve teyakkuz halini muhafaza etmeliyiz.

Ölümlerin dalga dalga üzerimize geldiği bu günlerde ölüm üzerinden ayrıştırıcı bir dil kullanmamalıyız. Ölüm insanı tüm farklılıklarını sıfırlayarak eşitleyen bir gerçektir. Hayatın hesabı elbette verilecektir ama "hesap görücü olarak Allah yeter." (Ahzap, 39). Biz buna iman edenlerdeniz.

Ömrü boyunca Hz. Peygamber (sav)'e düşmanlığı ile bilinen Ebu Cehil hakkında bile ölçülü olmayı tavsiye eden efendimizin hayatı bizim temel ölçütümüzdür. "Hayır! Sizi Ebu Cehil hakkında çirkin sözler kullanmaktan alıkoyuyorum. Bu sözlerin ne faydası vardır. Siz bu sözlerle olsa olsa yaşayanlara zarar verir (yani Hz. İkrime'ye) ve onu üzersiniz. Sizi böyle konuşmaktan alıkoyuyorum."

Yine Allah rasulü (sav) ciğer paresi oğlu İbrahim'in ölümü ile aynı güne denk gelen güneş tutulmasını ölümle ilintileyenlere şu ikazı yapmıştır. "Ey insanlar! Biliniz ki, güneş ve ay; Allah'ın kudret alâmetlerinden ikisidir. Bir kimsenin vefatı veya birinin hayatı sebebiyle tutulmazlar. Bunları tutulmuş gördüğünüzde, hemen mescidlere gidiniz. Onlar açılıncaya kadar da Allah'a duâ ediniz, namaz kılınız!" (Müslim, 2:630).

"Onların, Allah'ı bırakıp tapındıklarına sövmeyin, sonra onlar da haddi aşarak, bilgisizce Allah'a söverler. Böylece her ümmete yaptıklarını süslü gösterdik. Sonra dönüşleri ancak rablerinedir. O, yapmakta olduklarını kendilerine bildirecektir." (Enam, 108).

Nefret, insanın muhakeme yapma yanını kötürümleştirir. Gözünü kör eder. Gerçeği göremez olur. Nefretin konusu düşman bile olsa durum böyledir. İtidal, Kuranın vaz geçilmez ve eskimez teklifidir. "Ey iman edenler! ...Bir topluma olan kininiz, sakın ha sizi adaletsizliğe itmesin. Âdil olun... Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır." (Maide, 8). Biz buna da iman ettik.