Takva kelimesi çok anlamlı bir kelimedir. İbn Faris takvanın asıl manasının, az söz söylemek olduğunu belirtir.

Ömer b. Abdulaziz de takva sahibini; 
قَالَ عُمَرُ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ: التَّقِيُّ مُلْجَمٌ لَا يَسْتَطِيعُ كُلَّ مَا يُرِيدُ
“Ağızına gem vurulmuş, her istediğini konuşmayan kimsedir” şeklinde tarif etmiştir.

Takva sahibine muttaki de denir. Muttaki; salih ameli ve ihlaslı duasıyla yüce Allah'ın azabından kendisini koruyan kimseye denir. 

Kur’an-ı Kerimde takva ile muhatap olanlar sadece müminler değil, bütün insanlardır. Nitekim Bakara suresinin 21. ayetinde:
يَاأَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ 
Ey insanlar! Hem sizi, hem de sizden önceki insanları yaratan Rabbinizi yegâne rab olarak tanıyınız, O’na ibadet ediniz/O’nu birleyiniz. Böyle yapmakla her türlü zarardan korunmayı ümit edebilirsiniz.” buyrulmuştur.

İbn Abbas “yâ eyyühâ’n-nâs” Mekke halkına, “yâ eyyühâ’l-lezîne âmenû” ise Medine halkına hitaptır. Fakat burada hitap umumi olup herkese şamildir. demiştir.

Lafzan “kulluk ediniz, ibadet ediniz” anlamında olun ‘u’büdû’ fiiline müfessirler genellikle, “vahhidû/birleyiniz manasını vermişlerdir. Nitekim İbn Abbas;  كَلُّ مَا وَرَدَ فِي الْقُرْآنِ من العبادة فمعناه التَّوْحِيدُ.   Kur’an’da geçen her ibadet lafzı tevhid manasınadır” demiştir.  

Ayet, takvaya erebilmek, ehl-i takva olabilmek için insanın yaratanını bilmesi, birlemesi, O’na kulluk etmesi gereğini ifade etmektedir. Hiçbir insan tam ve mükemmel değildir, üstün bir güce, aşkın bir varlığa sığınma ihtiyacı duyar. Muttakinin bir anlamı da insanın üstün bir güç tarafından korunması, himaye edilmesi demektir.

Bütün insanların takva ile muhatap olduklarını bildiren başka ayet-i kerimeler de var: 
Nisâ sûresinin ilk ayetinde bütün insanlara hitap edilerek: 
“Ey insanlar! Sizi bir tek canlıdan yaratan, ondan da eşini yaratan ve her ikisinden pek çok kadın ve erkek meydana getiren rabbinize karşı takvalı olun/ emirlerini yerine getirip yasak kıldığı şeylerden sakınma hususunda dikkatli olun” buyrulur.
Hac suresinin ilk ayetinde: 
“Ey insanlar! Rabbinize karşı takvalı olun, emirlerine karşı gelmekten sakının. Gerçekten kıyamet saatinin depremi müthiş bir sarsıntıdır!” buyrulmuştur.

“Kur’anda geçen “saat” kelimesi mutlaka kıyameti ifade etmez. Bu dünyada suçluların uğradığı akıbeti, onların cezaya çarptırılacakları anı da ifade eder.” 

Lokman suresinde de şöyle buyrulmuştur: 
“Ey insanlar! Rabbinize karşı gelmekten sakının! Hiçbir babanın çocuğuna yarar sağlayamayacağı, hiçbir çocuğun da babasına fayda veremeyeceği o günden sakının/ona göre hazırlık yapın.”