• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/insanveislam.org/
  • https://twitter.com/insanuislam











Dr. Nail ÇAM
nailcam09@hotmail.com
BİR FIKIHÇI NASIL OLMALIDIR?
30/07/2018

1. Kolay olanı değil, zor olanı tercih etmelidir. 

- Kolay olan, suya sabuna dokunmamak, fincancı katırlarını ürkütmemektir. Zor olan, ufuk açmaktır, sorgulama şuuru vermektir. 

- Bilmelidir ki, tek kitaptan okumuş, tek pınardan su içmiş birisine başka kitapların ve pınarların da bulunduğunu anlatmaya çalışmak deveyi hendekten atlatmaya çalışmaktır.

2. İlmi bir bakış açısı vermeli, objektif ve rasyonel olmalıdır.

- Ders ortamında din adamı değil, ilim adamı olmalıdır. Lehte ve aleyhte söylenenleri nakletmelidir. Çünkü farklı ve zıt fikirler bilinmeden dava savunulamaz, görüş beyan edilemez.

- Kürsüde veya fetva verirken ise din adamı olmalıdır.

3. Kucaklayıcı olmalı, fıkıh kültür mirasının tamamını sahiplenmelidir. Çünkü:

- Kur”an da bizim, sünnet de..

- Ehl-i Sünnet de bizim, Şia da.. 

- Hanefilik de bizim, Caferilik de...

- Maturidilik de bizim, Mutezile de..

- Sahih-i Buhari de bizim, Muvatta da..

4. Fıkhın din olmadığını, dinimizin İslam olduğunu idrak ettirmeye çalışmalıdır. Çünkü:

- İslamın nass olan iki asli kaynağı vardır. Bunlar, Kitap ve sünnettir. 

- Kitap ve sünnet dışındaki delil ve kaynaklar, içtihattır. İçtihat, zan ifade eder. Hiçbir içtihat, diğerini nakzetmez. İçtihat, sadece sahibini bağlar.

5. Mezhep hukukundan çok, İslam hukuku kavramını ön plana çıkarmaya çalışmalıdır.

- Örneğin, Hanefi’nin sadece kendi mezhebine bağlılığı mezhepçiliktir; ama Hanefi’nin mesela Şafii fıkhını ve diğerlerini de kaale alması mezhepçiliği aşmasıdır. 

- Bir mezhebe bağlılığın, birliği sağlama ve karışıklığı önleme adına gerekli olduğu; fakat başka bir mezhebin görüşü ile amel etmenin mezhepsizlik veya dinsizlik olmadığı aksine esas alınan görüşün sahiplerinin de bunu Kur’an veya sünnet naslarından istidlal ettiği zihinlere yerleştirilmelidir. 

- Naslar sınırlı, olaylar sınırsızdır. Sınırsız, sınırlı ile çözülemez. Nevazil türü olaylarda, İslam hukuku düşüncesinin önemi daha iyi anlaşılacaktır.

6. Toptancılığın değil, perakendeciliğin değerli olduğunu ortaya koymalıdır.

- Bal arısı her çiçekten ve tarladan bal alır. Eğer ilaçlı bir tarlaya dalarsa zehirlenir.

- Toptancılar, bal şerbeti diye zehir sunarsa kurtuluş ümidi kalmaz.

7. At gözlüğü ile veya tek cepheden bakarak bir görüşü kutsallaştırma, diğerini ötekileştirme yerine; farklı odalardan oluşan İslam binasını bir bütün olarak göstermeye çalışmalıdır.

- Biri bir pencereden, başkası diğer pencereden bakmaktadır. İkisi de farklı şeyler görmekte ve gördüklerini anlatırken ikisi de doğru söylemektedir.  Birinin, diğerinin gördüğünü inkar etmesi, orda o yok tartışmasına girmesi çok anlamsız ve yanlıştır.

8. Fıkhın sujesi olan fakihin kişilik özelliklerinin, yaşadığı ortamın, ilim aldığı hocalarının ve elde ettiği nasların, ahkamın inşaındaki rolünü ifade etmelidir.

- Örneğin İmamı Azam, bizim sahip olduğumuz hadis külliyatına sahip değildi. Çünkü hadisler henüz tedvin ve tasnif edilmemişti. Onun rey’i  öncelemesinde bu nedenin yanında yaşadığı bölgenin ticaret için gelen gayri müslimler nedeni ile kozmopolit bir yapıda olması ve onları akli olarak ikna etme çabası ve de ilim aldığı hocalarının anlayışı etkili olmuştur. Bu nedenle bu hadisi o bilmiyordu muydu? gibi bir soru saçma olabilmektedir.

9. Bugünü, düne döndürmenin imkansızlığı gerçeğinden hareketle dünü, bugün için yeniden yorumlamalıdır.

10. Vardığı kanaat uygulanabilir, hayatın içinden, çözüm üreten, gerçekçi ve insanı merkeze alan olmalıdır. 

Son söz olarak ifade etmem gerekirse, geniş bir perspektiften bakabilmek bizi ilk etapta emrolunduğumuz din kardeşliğine götürecektir. Bir bedenin uzuvları veya bir binanın yapı taşları veya odaları olduğumuzu ve de merkeze alınarak değer verilen bir insan olduğumuzu idrak ettirecektir.



1461 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

NAMAZ KIRAATİNDE TEKNOLOJİK CİHAZ KULLANMAK - 10/12/2020
Farz ve nafile namazlarda yazılı bir metinden, cep telefonundan, PC’den vs. okuyuşta bulunmak câiz midir? Sorusuna cevap bulunabilecek bir yazı.
NİÇİN KULLUKTA BULUNMALIYIZ? - 22/07/2020
Allahın cenneti ve cehennemi olmasa veya farz-ı muhal asiler cennete, itaatkârlar cehenneme girecek olsaydı bile, Allah ibadete layık olduğu için ibadet edebilmektir kulluk.
GENÇ KUŞAKLARI KENDİ EMEKLERİMİZLE HELÂK ETMEYELİM - 13/05/2020
Önce iman! Eyleme sevketme düşüncesi ile yaptığımız işler imansızlığa götürmesin gençlerimizi. Yanlış taktik neticede bizi, imansızlık ve inançsızlık için çaba sarfedenlerle aynı ligde top koşturuyor olmak gibi bir duruma sokabilir.
ALLAH’TAN KORKULUR MU? - 04/05/2020
Korkunç, çirkin, zararlı, şerli ve kötü olan şeyden korkulur. Türkçede kullandığımız şekliyle korkuyu bu gibi etkenler doğurur. Havfullah, haşyetullah ve takvallah korkuyla ne kadar ve nasıl ilintilidir?
İKİ ASLI, EKİNİ VE NESLİ HELAK ETMEK - 27/04/2020
Bakara 205. Âyet... Bir zihniyetin portresi..
CUMA MÜSTAKİL BİR NAMAZ MIDIR? - 20/03/2020
Eski ulemamızın bahis mevzuu yaptığı; fakat günümüzde sorgulanmadığı, gündem yapılmadığı ve dillendirilip yazılmadığı için pek bilinmeyen esaslı bir mevzuuyu ele alıp değerlendirmeyi size bıraktık.
İNSANIN İNSANA SECDE ETMESİ - 10/03/2020
Açıklanmaya ve izaha muhtaç olan bir rivayetti. Zira bu rivayet hakkında çok tartışmalar olmuş ve olmaktadır. Rivayetin senedi sahih olsa da metin tenkidi yöntemi ile anlamaya ve yorumlamaya çalıştık.
POZİTİF DÜŞÜNCE (TEFÂÜL) - 23/12/2019
Kolaylaştırın, zorlaştırmayın; müjdeleyin, nefret ettirmeyin! Her çığlığı aleyhte sanmayın! Belki o, müjde verecek; belki de sizi uyandıracak da tehlikeden kurtaracaktır.
YABANCI BİR KADINLA MUSÂFAHA YAPMAK - 02/10/2019
Dört mezhebin, yabancı bir kadınla musafaha yapmanın hükmü hususunda söylediklerini ve hükümlerine dayanak aldıkları akli ve nakli gerekçeleri ifade etmeye çalıştım.
 Devamı
Üye Girişi
Aktif Ziyaretçi13
Bugün Toplam938
Toplam Ziyaret5019953
MAKALELER
EĞİTİM SUNUMLARI