NAMAZA BAŞLAMAK
Birçok insan “Namazın çok önemli olduğunu biliyorum, beş vakit kılmayı da çok istiyorum ama bir türlü başlayamıyorum!” diye dert yanmaktadır. Şimdi beş vakit namaza başlamaya yardımcı olacak bazı hususlara değinelim.
İnsanın Görevi Kulluktur:
وَمَاخَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ
“Ben cinleri ve insanları ancak bana (ibadet ve itaatle) kulluk etsinler diye yarattım.”[1]
Namazın İslam’daki Önemi:
Hz. Ömer anlatıyor:
جَاءَ رَجُلٌ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ أَيُّ شَيْءٍ أَحَبُّ عِنْدَ اللهِ فِي الْإِسْلَامِ؟
Bir adam gelerek Peygamberimize şöyle dedi: «Ey Allah’ın Rasulü! Hangi amel İslam'da Allah katında en sevimlidir?»
Rasulullah şöyle cevap verdi:
اَلصَّلَاةُ لِوَقْتِهَا، وَمَنْ تَرَكَ الصَّلَاةَ فَلَا دِينَ لَهُ، وَالصَّلَاةُ عِمَادُ الدِّينِ
“Vaktinde kılınan namazdır. Namazı terk edenin dini yoktur. Namaz dinin direğidir.”[2]
Niçin Namaz Kılmalıyız:
1. Namaz Allah’ın Emridir
İslam dininde imandan sonraki en büyük hakikat namaz kılmaktır. Kur’an-ı Kerim’de yüze yakın yerde namazdan bahsedilmektedir.
قُلْ لِعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلاَةَ …
“Benim mü’min kullarıma söyle, namazlarını kılsınlar…”[3]
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ…
“O (müttakiler) ki, gayba iman ederler, namazlarını kılarlar…”[4]
وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ
“(Ey müslümanlar!) Sabır ve namazla (Allah’tan) yardım isteyin. Şüphesiz bu (şekilde yardım istemek Allah’a) gönülden saygı duyanlardan başkasına zor ve ağır gelir.”[5]
******
وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ
“Onlar ki, namazlarını muhafaza ederler.”[6]
2. Rasulullah’ın Bize Vasiyetidir
Rasulullah buyurdular ki:
حُبِّبَ إِلَيَّ مِنَ الدُّنْيَا: النِّسَاءُ , وَالطِّيبُ، وَجُعِلَتْ قُرَّةُ عَيْنِي فِي الصَّلَاةِ
“Bana dünyadan üç şey sevdirildi: Kadınlar, Güzel koku ve Gözümün nuru ise namazda kılındı.”[7]
******
Peygamber Efendimiz vefatı öncesinde çektiği sıkıntılar içerisinde bile, sahabelerine “Namaza dikkat ve devam ediniz” diye tavsiyede bulunuyordu.[8]
3. Namaz Müminin Miracıdır
Namaz müminin Allah’ın huzuruna çıkması, onunla konuşmasıdır. Namaz kılmak insanı manevi olarak yükseltir, derecelerini artırır. Günahların affına vesile olur. Kulun namazdan sonra ettiği duası makbul olur. Rabbine yakın olmak isteyen bir kul namaz kılmalıdır.
Rasulullah buyurdular ki:
أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ، وَهُوَ سَاجِدٌ، فَأَكْثِرُوا الدُّعَاءَ
“Kul Rabbine en ziyade secdede iken yakın olur, öyle ise (secdede) duayı çok yapın.”[9]
Rasulullah buyurdu ki:
إِنَّ الْعَبْدَ الْمُؤْمِنَ إِذَا قَامَ فِي الصَّلَاةِ، وُضِعَتْ ذُنُوبُهُ عَلَى رَأْسِهِ، فَتَفَرَّقُ عَنْهُ كَمَا تَفَرَّقُ عُذُوقُ النَّخْلَةِ يَمِينًا وَشِمَالًا
“Mümin kul namaza durduğunda günahları başının üzerine konulur. (Namazın harekâtı esnasında) bu günahlar, hurma ağacının dalları / yapraklarının sağa-sola dağılıp döküldüğü gibi, dağılıp dökülür.”[10]
Rasulullah’a soruldu:
أىُّ الدُّعَاءِ أَسْمَعُ؟
Ey Allah'ın Rasûlü! En ziyade dinlenmeye (ve kabule) mazhar olan dua hangisidir?“ Rasulullah şöyle cevap verdi:
جَوْفَ اللَّيْلِ الْآخِرِ وَدُبُرَ الصَّلَوَاتِ الْمَكْتُوبَاتِ
"Gecenin sonunda yapılan dua ile farz namazların ardından yapılan dualardır!"[11]
Rebîa bin Kâ’b anlatıyor: Peygamber Efendimiz’in yakınında geceler, ona abdest suyunu getirir ve diğer ihtiyaçlarını görürdüm. Bir gün Allah Rasulü bana:
«Bir istekte bulun!» buyurdu. Ben de:
«Cennette seninle beraber olmayı isterim» dedim. Efendimiz
«Başka bir şey istesen olmaz mı?» buyurdu. Bu sefer ben:
«Dileğim ancak budur!» dedim. Bunun üzerine Rasulullah:
فَأَعِنِّي عَلَى نَفْسِكَ بِكَثْرَةِ السُّجُودِ
«Öyleyse çokça secde ederek kendin için bana yardımcı ol!» buyurdu.”[12]
4. Namaz Kılmamak Büyük Bir Günahtır
Rasulullah buyurdular ki:
اَلْعَهْدُ الَّذِي بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمُ الصَّلَاةُ، فَمَنْ تَرَكَهَا فَقَدْ كَفَرَ
“Onlarla (kafirlerle-münafıklarla) bizim aramızdaki ahit (fark), namazdır. Her kim onu terk ederse, küfretmiş olur.”[13]
******
Rasulullah buyurdular ki:
إِنَّ بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرْكِ وَالْكُفْرِ تَرْكَ الصَّلَاةِ
“Gerçekten kişi ile şirk ve küfür arasında namazı terk etmek vardır.”[14]
Rasulullah bir gün namazdan bahsederken şöyle buyurdu ki:
مَنْ حَافَظَ عَلَيْهَا؟ كَانَتْ لَهُ نُورًا، وَبُرْهَانًا، وَنَجَاةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَمَنْ لَمْ يُحَافِظْ عَلَيْهَا لَمْ يَكُنْ لَهُ نُورٌ، وَلَا بُرْهَانٌ، وَلَا نَجَاةٌ ، وَكَانَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَعَ قَارُونَ، وَفِرْعَوْنَ، وَهَامَانَ، وَأُبَيِّ بْنِ خَلَفٍ
Her kim şu beş vakit namazı eksiksiz kılarsa namazı, kıyamet gününde ona bir aydınlık, hakkında delil ve kurtuluş olur. Her kim de bu beş vakit namazı gereği gibi kılmazsa kıyamet gününde Karun’la, Firavun’la Haman’la, ve Ubeyy ibn-i Halefle birliktedir.[15]
Namazı terk etmenin ne kadar büyük bir günah olduğunu anlamak için şu ayetlere bakmak yeterlidir:
مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ
(Ahirette cennet ehli cehennem ehline soracak) “Sizi cehenneme sokan nedir? “Suçlular der ki: «Biz namaz kılanlardan değildik.”[16]
وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
Rabbiniz buyurdu ki: ‘Bana dua edin, (isteyin) size karşılık ver(ip duanızı kabul ed)eyim. Çünkü bana ibadet/kulluk etmeye karşı kibirlenip (buna) tenezzül etmeyenler, aşağılıklar olarak cehenneme gireceklerdir.’[17]
5. Namaz Kötülüklerden Alıkoyar
اُتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ
“(Rasûlüm!) Kitap'tan sana vahyedileni oku ve namazı da dosdoğru/gereğine uygun olarak kıl. Çünkü namaz hayasızlıktan/utanmazlıktan ve kötü sayılan şey(ler)den alıkoyar. Allah’ın zikri elbette ibadetlerin en büyüğüdür. Allah yaptıklarınızı bilir.”[18]
6. Ahirette İlk Sorgu Namazdan Olacaktır
Rasulullah buyuruyor ki:
إِنَّ أَوَّلَ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ عَمَلِهِ صَلَاتُهُ، فَإِنْ صَلُحَتْ فَقَدْ أَفْلَحَ وَأَنْجَحَ، وَإِنْ فَسَدَتْ فَقَدْ خَابَ وَخَسِرَ
“Kıyamet gününde kulun hesaba çekileceği ilk ameli onun namazıdır. Eğer namazı düzgün olursa, işi iyi gider ve kazançlı çıkar. Namazı düzgün olmazsa, kaybeder ve zararlı çıkar.
فَإِنْ اِنْتَقَصَ مِنْ فَرِيضَتِهِ شَيْءٌ، قَالَ الرَّبُّ عَزَّ وَجَلَّ: اُنْظُرُوا هَلْ لِعَبْدِي مِنْ تَطَوُّعٍ فَيُكَمَّلَ بِهَا مَا انْتَقَصَ مِنَ الفَرِيضَةِ، ثُمَّ يَكُونُ سَائِرُ عَمَلِهِ عَلَى ذَلِكَ
Şayet farzlarından bir şey noksan çıkarsa, Azîz ve Celîl olan Rabb’i: Kulumun nâfile namazları var mı, bakınız? der. Farzların eksiği nafilelerle tamamlanır. Sonra diğer amellerinden de bu şekilde hesaba çekilir.”[19]
7. «Benim Kalbim Temiz» Mazereti
Bazı insanlar benim kalbim temiz, çalışmakta ibadettir gibi bahaneler üretmektedirler. Evet helal rızık için çalışmak ibadettir ama eğer namaz kılar ibadetlerinizi yaparsanız! Namaza belki en az muhtaç olan insan olan Peygamber Efendimiz aynı zaman da ayakları şişene kadar namaz kılan bir insandı. Haşa İnsanların en mükemmeli, alemler O’nun hürmetine yaratılmış olan Peygamber Efendimiz’den daha mı temiz kalpliyiz? Bu şeytanın vesvesesi veyahut nefsin aldatmasından başka bir şey değildir. Demek ki kalbi temiz olan insan daha çok namaz kılar.
8. Namaz Kılmayanın Amelleri Makbul Olmaz
Rasulullah buyurdu ki:
مَنْ تَرَكَ صَلاَةَ الْعَصْرِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ
“İkindi namazını terk eden kimsenin işlediği amelleri boşa gider.”[20]
«NLP» Neuro Linguistic Programming
Metoduyla Namaza Başlama:
NLP: Başarı bilimi. İnsanlar nasıl başarılı oluyorlar? Başarıya ulaşmanın yolu nedir gibi konuları içermektedir.
Şimdi bu bilimin temel prensiplerini namaza uygulayalım:
1 – Bir şeyi bir insan yapabiliyorsa siz de yapabilirsiniz:
Namaz kılan milyonlarca insan var. Bu insanlar namaz kılabildiklerine göre bunu siz de başarabilirsiniz. Söyler misiniz sizin namaz kılan insanlardan neyiniz eksik? Bakınız o kadar insan namaz kılıyor siz niçin kılmayasınız ki?
2 – Bir şeyi başarabilmek için onu gerçekten istemelisiniz:
Unutmamak gerekir ki hayatımız isteklerimizden ibarettir. Size istemediğiniz bir şeyi hiç bir baskı kullanmadan kim yaptırabilir veya istemiş olduğunuz bir şeyi kim engelleyebilir? Şimdi kendi kendinize bir sorun bakalım gerçekten namaz kılmayı istiyor musunuz? % kaç istiyorsunuz? Şunu unutmayınız ki bir şeyi başarabilmek için onu % 100 istemek gerekir. Yolda giderken bir mağazada çok güzel bir kazak gördüğünüzü ve onu çok beğendiğinizi düşünelim. O kazağın sizin olması için ne yapmanız gerekir? O kazağı beğenmek yetmez % 100 istemeniz gerekir ki o kazağı alasınız. Yoksa sadece beğenmek yetmez değil mi? Beğenip de almadığımız o kadar çok şey var ki.
3 – Başarabilmek için o yolda her türlü engeli aşmanız gerekir:
Her şeyi isteyebilirsiniz ama bazı engellerden dolayı bu isteklerinizi gerçekleştiremezsiniz. Ama istiyorsanız, çok istiyorsanız o engeli aşar ve o isteğinizi yerine getirirsiniz. Başarı yolunda vazgeçmeyenler başarır. Mağaza örneğine dönersek, çok istiyorsunuz ama kazağın pahalı olması sizi engeller mi? Çok istiyorsanız HAYIR.
Veya yanınızda o kadar para yok, ne yaparsınız? Çok istediğiniz için o kazağı ya mağazaya borçlanıp alacaksınız ya borç bulup alacaksınız ya da paranızı denkleştirdikten sonra alacaksınız ama hiç bir zaman VAZGEÇMEYECEKSİNİZ! Namaz kılmak istiyorsunuz ama şu abdest olmasa. Abdest almak gerçekten istediğiniz halde namaz kılmanıza engel olabilir mi? Veya namaz kılmayı çok istiyorsunuz ama namaz surelerini bilmiyorsunuz. Namaz kılmak için Fatiha suresi ile Kevser suresi yeterlidir ve bu ikisini ezberlemek sizin az bir zamanınızı alacaktır. Namaz kılmak için az bir zamanınızı veremeyecek misiniz?
4 – Başarı yolunda meydana gelen bazı aksaklıklar sebebiyle başarı hedefinizden ASLA VAZGEÇMEYİNİZ:
Namaz kılmaya başladınız ama bir vakit namazınızı kılmadınız / kılamadınız. Bu durumda yapılması gereken hiç bir şey olmamış gibi namaz kılmaya devam etmenizdir. Arkanıza hiç bakmayın siz hedefinize yönelin. Araba arka cama bakılarak değil ön cama bakılarak sürülür.
5 – Hedefinizi ASLA ERTELEMEYİN !:
Namaz kılmaya başlayacaktınız ama ertelediniz, ertelediniz ne oldu? Bir türlü namaza başlayamadınız. Ertelemek isteği öldürür ve başarının en büyük düşmanıdır. Namaza başlamak istiyorsanız HEMEN ŞİMDİ başlamalısınız. Eğer ben yarın başlayacağım, akşama başlayacağım, Cuma günü başlayacağım diyorsanız, ben size söyleyeyim KESİNLİKLE BAŞLAMAYACAKSINIZ! Hz. Peygamber şöyle buyurdu: “ERTELEYENLER HELAK OLMUŞTUR. ”
6 – Başarıya ulaşmak için hedefinizi her zaman canlı tutunuz:
Namaza tek tük başladınız, sizin hedefiniz bu değildi. Siz 5 vakit namaz kılmak istiyordunuz. İşte bunu gerçekleştirebilmek için hedefiniz her zaman canlı olmalı. Bu tıpkı cep telefonuna benziyor. Cep telefonunuz şarjı bulunduğu müddetçe işe yarar. Şarj bitti mi onu şarj etmek lazım ki işe yarasın öyle değil mi?
Namaz da öyle, şarjı bitirmemek lazım, şarj bittiğinde kendimizi namaz konusunda şarj etmemiz gerekir ki bunu yapmazsak işte o zaman namazı bırakırız. Kendimizi bu konuda şarj etmek için dini sohbetlere gitmeli, namaz kılanlarla birlikte olmalıyız. Sohbetlere gitmek ve namaz kılanlarla birlikte olmak bize her zaman namaz kılma hedefimizi canlı tutacaktır. Hedefinizin canlı kalması için elinizden geleni yapınız çünkü o canlılığını kaybederse hedefiniz can verecektir.
7 – Hedefinize ulaşmak için çevrenizdekilere karşı sağır olunuz”:
Siz şimdi namaza başladınız; arkadaşlarınız, aileniz sizinle dalga geçebilir. “ Ooo Hoca mı oldun? Sen asla 5 vakit namaz kılamazsın. Tamam, şimdi kılarsın ama gör bak 3 gün sürmez.” gibi bir sürü laf işitebilirsiniz çevrenizden. İşte bütün bunlara karşı sağır olun hatta cevap bile vermeyin. Siz hedefinize yoğunlaşın boş verin böyle şeyleri. Siz hedefinizden ASLA AMA ASLA VAZGEÇMEYİN.
İşte o tarihi an geldi. Şimdi kendi kendimize söz vereceğiz ve böylelikle namaza başlamış olacağız bundan sonra söylediğimiz gibi
Namaz kılma idealiniz için, ÜŞENMEYİN, ERTELEMEYİN ve ASLA VAZGEÇMEYİN.
“ Şimdi kendi kendime söz veriyorum. Namaz kılacağım ve hiç bir zaman namazı bırakmayacağım. Hiçbir zaman namaz kılma hedefimden vazgeçmeyeceğim .”
Namaza Başlayan Kişide Ne Gibi Değişimler Olur?:
Eksiklik ve suçluluk duygusu yok olur. Yaratanına karşı görevini yapmanın, sorumluluğunu yerine getirmenin huzuru tüm benliğini sarar. Hayatı bir başka anlam kazanır.
En önemli ibadet Allah’ı anmaktır. Namaz bu işlevi yerine getirmenin en önemli ve garantili yoludur. İnsan ruhu ancak Allah’ı anmakla gerçek huzuru bulur, sükuna erer ve mutluluğa adım atar.
Allah’ı anmakla kişi nefsinin kirlerinden ve zulmünden kurtulur. Bu anma ne kadar sık olursa insan için o kadar faydalıdır.
Allah’ı anma periyodu ne kadar seyrekleşirse, insanın nefsinin ve şeytanın taarruzuna uğrama tehlikesi o ölçüde artar. Namaz bu işlem için en büyük ve önemli bir araçtır.
Namaz ve öncesindeki abdest alma sürecinde insan, olabildiğince konsantre olması, güncel dünya işlerini bir kenara bırakmağa gayret etmesi gerekir. Bunu başarabilirse, bir gün içinde beş defa stresine, yorgunluğuna, telaşına beş defa teneffüs yani ara vermiş olur. Fiziki ve özellikle ruhen dinlenmiş olur.
Namaz kılan insan Allah ile fiilen ilişki kurmuş olur. Kendini Allah’a daha yakın hisseder. Layığı ile bu ibadeti yapabilmiş ise, tabii ki Allah da o kişiye daha yakın olur. Yani bir ölçüde Allah’ı arkasına almış olur. Kendini daha güvencede ve daha güçlü hisseder.
Yüce Allah insanı kendisine dua etmesi ve kendisinden bir şeyler istemesi için yaratmıştır. Namaz da kişinin daha çok dua etmesi ve istekte bulunmasına sebep olur.
Namaz ve özellikle secde, kulluğun en önemli göstergesidir. Alnı ve burnu en alçak noktada ve yerdedir. Bu da nefsinin azmasına ve gurur, hırs gibi tuzaklara düşmesine engel olabilir.
Hazırlayan: Mehmet ERGÜN / Vaiz
[1] Zariyat, 56.
[2] Şuabu’l-İman.
[3] İbrahim, 31.
[4] Bakara, 3.
[5] Bakara, 45.
[6] Müminun, 9.
[7] Nesai, İbn Hanbel.
[8] İbn Hanbel.
[9] Müslim, Ebu Davud.
[10] Taberani, M. Kebir.
[11] Tirmizi.
[12] Müslim.
[13] Tirmizi, İbn Mace.
[14] Müslim.
[15] İbn Hanbel.
[16] Müddessir, 42-43.
[17] Mümin, 60.
[18] Ankebut, 45.
[19] Tirmizi, Ebu Davud.
[20] Buhari, Müslim.