HZ PEYGAMBER (SAV)’E SALÂT-Ü SELAM GETİRMEK

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيماً:

     “Allah ve melekleri, pey­gambere salât etmekte (O’nun şerefini gözetmeğe, şanını yüceltmeye özen göstermektedir.) Ey inananlar, siz de ona salât edin, (O’nun şanını yüceltmeye özen gösterin) içtenlikle selam edin (Ona esenlik dileyin).”

(AHZAB SURESİ – 56. AYET)

     Peygam­berimiz (SAV)’in adı anıldıkça ne söylememiz gerek­tiğini bilmemek Müslüman için bir eksikliktir. Bu se­beple Rasülüllah (SAV)’in adı anıl­dıkça ne söylemeli­yiz, nasıl davran­malıyız? Bunların bilinmesi çok mü­him konulardandır.

     Peygamberimi­z (SAV)’in adı anıldıkça söylenilmesi gere­ken sözlere “SALÂT VE SELAM GETİRMEK” diye tabir olunur.

     Hz Peygam­ber (SAV) üzerine salât ve selam ge­tirmek en üstün ibadetlerden ve Peygamber (SAV)’in şefaatine kavuşmanın yolla­rından birisidir. Kur’an-ı Kerim’de ve birçok Hadis-i Şerifte müminlerin salât ve selam ge­tirmeleri emredil­miştir. Birçok Ha­dis-i Şerifte de bu­nu yapmayanlar yerilmiştir.

     Her sahadaki İslâm âlimleri de bizzat kendileri büyük bir şevk ile salâvatla meşgul olmuşlar, Müslü­manları da bu işe teşvik etmişler­dir.

SALÂT VE SELAMIN MANASI NEDİR?

     LÜGATTE SALÂT: Dua, tebrik, temcit ve tazim manasındadır.

     ISTI­LAHTA SALÂT: Bildi­ğimiz hususi rü­künler, ezkar ve fiiller ile kıldığımız Namaz demektir.

     Namaza Salât denilmesi aslının dua olmasından­dır. Salat dua için hakiki, namaz için mecazi manada kullanılmıştır.

     SALÂT: “Alla­hümme salli ala Muhammedin” demektir.

     LÜGATTE SE­LAM: Teslim ve bütün afetlerden, noksanlıklardan, kerih görülen şey­lerden selamet bulma, emin olma manasındadır.

     ISTILAHTA SE­LAM: Bildiğimiz se­lam vermedir. Se­lamlananlar, biri­lerinden gelebile­cek bütün kötü şeylerden emin olduğunu ifade et­miş olmaktadır.

     SELAM: “Esselamü aleyke eyyü­hen nebiyyü” dür.

     Peygamberimiz (SAV) şöyle buyuruyor:

     “Üzerime Salât eden kimseye karşı Allah ruhumu iade eder ve selamını alırım.” “Ya Rasülallah, sana nasıl salât edelim, sen çürümüş olacaksın!” di­ye sorulduğunda, Peygamberimiz (SAV) şu cevabı verdi: “Allah, Nebilerin cesetlerini yemeyi yeryüzüne haram kıl­mıştır.”

     Allah, Kur’an’da şöyle buyuruyor:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيماً:

     “Allah ve melekleri, pey­gambere salât etmekte (O’nun şerefini gözetmeğe, şanını yüceltmeye özen göstermektedir. Ey inananlar, siz de ona salât edin, (O’nun şanını yüceltmeye özen gösterin) içtenlikle selam edin (Ona esenlik dileyin)”

(AHZAB SURESİ – 56. AYET)

     Yani Allah, Nebisi (SAV)’e merhamet ediyor, makamını yüceltiyor, Me­lekleri de O’nun için istiğfar ediyor ve en yüce makama çıkması için dua ediyor, siz de ey Müminler O’na olan salâvatınızı çoğaltın.

     Bu ayetteki Salât kelimesinin söyleyene ve söylenene göre bir­kaç yönü vardır:

     1-) ALLAH TARAFINDAN SALÂT: Peygamberimiz (SAV)’i tebriktir, rahmettir, onun şanını yüceltmek anlamına gelir.

     2-) MELEKLER TARAFINDAN SALÂT:

     Meleklerin Peygamberimiz (SAV)’e Salâtı: O’nun şanını yüceltmeleri anlamınadır.

     Meleklerin Ümmete Salâtı: İs­tiğfar ve onlar için bağış dilemele­ridir.

     3-) MÜMİNLERİN SALÂTI: Dua manasındadır. Rasülüllah (SAV)’e çok yakın bir yer temennisidir.

     Daha açık bir ifade ile: Rasül-i Ek­rem (SAV)’in yanında şeref ve itibar sahibi olmak arzusundan ibarettir.

     Peygamberimiz (SAV) salât ve selamın önemini ve faziletini muh­telif mübarek sözlerinde şöyle be­lirtmektedir:

     “Bana Salâvat getirmeyi unutan (terk eden) kişi, Cennet yolunu terk etmiştir.”

     Yine Peygamberimiz (SAV) şöyle buyuruyor:

     “Benim üzerime salâvat getiren hiçbir Müslüman yok­tur ki, üzerime salâvat getir­diği sürece, Melekler onun üzerine salâvat getirmesin. (ona dua ve istiğfar etmesin) Artık kul şu salâvatı az getirsin veya çok getirsin.”

     Peygamberimiz (SAV) bir gün güler yüzlü ve sevinçli olduğu halde meclise gelerek şöyle buyurdu:

     “Cebrail (AS) ba­na gelerek: "Ya Muhammed! Ümmetinden sana bir salâvat getirene on salâvat, bir selam getirene de on selam getir­meme razı olmaz mısın?” dedi. İşte benim neşeli oluşum bu sebeptendir.”

SALÂT VE SELAM'IN DİNİ HÜKMÜ

     Salât ve selam dini yönden birçok hüküm ifade eder:

A-) FARZ OLDUĞU DURUMLAR: Daha önce belirttiğimiz Ayet-i Kerimeye göre:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيماً:

     “Allah ve melekleri, pey­gambere salât etmekte (O’nun şerefini gözetmeğe, şanını yüceltmeye özen göstermektedir.) Ey inananlar, siz de ona salât edin, (O’nun şanını yüceltmeye özen gösterin) içtenlikle selam edin (Ona esenlik dileyin).”

(AHZAB SURESİ – 56. AYET)

     Peygamber Efendimize salât ve selamlarımızla hürmetlerimizi ar­z etmek Farz-ı ayndır. Ömürde bir kere olsun Peygamberimiz (SAV)’e salât ve selam getirmek farzdır.

B-) VACİP OLDUĞU DURUMLAR: Bir kısım müctehidler, Peygambe­r (SAV)’in adı her anıldığında salâvat geti­rilip tazim olunması vaciptir de­mişlerdir. Bazdan ise, bir mecliste Peygamber (SAV)’in adı ne kadar anılırsa anılsın bir defa salât edilmesi va­ciptir demişlerdir. Yalnız bir mecliste bir defa anılması durumu, zikir ve ibadet meclislerinde, Pey­gamber (SAV)’in siretini, söz ve fiillerini öğrenmek ve öğretmek için topla­nılan ilim meclislerinde yeterli görülmemiştir. Ashap, Tabiin ve İslam büyükleri de her ismi anıldıkça salât ve selam getirmeye büyük özen ve önem vermişlerdir.

C-) SALÂT VE SELAMIN MÜSTE­HAB OLDUĞU DURUMLAR:

  1-) Kitaplarda Besmele ve Hamdele’den sonra.

  2-) Kitabın sonunda. Peygamberimiz (SAV) şöyle buyurmuştur:

     “Kim herhangi bir kitapta benim üzerime salâvat getirir­se (yani: salâvatı kitaba yazar­sa) ismim orada kaldığı müd­detçe melekler o adam için is­tiğfar ederler.”

  3-) Cuma günü ve gecesi.

  4-) Hacca giderken ve gelirken.

  5-) Kutsal yerleri ziyaret eder­ken.

  6-) Kulak çınlaması zamanı. Peygamberimiz (SAV) şöyle buyurur:

     “Sizden birinizin kulağı çınladığı zaman beni zikretsin, üzerime salâvat getirsin ve şöyle desin: “Beni ananı, Allah da hayırla ansın.”

  7-) Abdestin başında ve so­nunda.

  8-) Sabah akşam onar kere.

  9-)  Her hayırlı işten önce ve sonra.

10-) Hatimden sonra.

11-) Zikre başlamadan önce.

12-)  Şaban ayının gündüzlerin­de ve gecelerinde.

13-) Tevbe anında.

14-)  Hadis dersinden önce ve sonra.

15-) Çarşıya girilince.

16-) Sıkıntı anında.

17-) Uykudan önce ve sonra.

18-) Yemekten önce ve sonra.

19-) Bir meclisten kalkınca.

20-)  Unuttuğumuzu hatırlamak istediğimiz anda.

21-) Nikâh Hutbesinde.

PEYGAMBERİMİZ (SAV)’İN ADI ANILINCA ONA SALAT VE SELAM OKUMAYANLARIN DURU­MU:

     Bu bölüm Hadis-i Şeriflerle belirtilecektir: Hz Peygamber (SAV) şöyle buyuruyor:

     “Burnu sürtülsün o ada­mın ki yanında ben zikrolunu­rum da bana salâvat getirme­miştir.”

     “Allah Tealâ bana iki melek müvekkel kıldı. Ben bir Müslümanın yanında anıldığımda bana salâvat getirdi mi behemehal o iki me­lek ona: “Allah seni bağışlasın” derler. Allah Teala ve diğer melek­leri de o iki meleğe cevaben: “Âmin” derler.”

SALÂT VE SELAM'IN TESBİT EDİLEN BAZI HİK­MET VE FAYDALARINI ŞÖYLE SIRALAYABİLİRİZ:

     Sayılacak hikmet ve faydalar­dan başka daha fazlası olabilir. Za­man geçtikçe ortaya çıkabilir. Fa­kat biz sınırlı da olsa bir fikir ver­mek amacıyla bir kaçını maddeler halinde sıralayacağız:

  1-) Salâvat getiren Allah’ın rahme­tine mazhar olur,

  2-) Cennette Peygamberimiz (SAV)’e yakınlığa vesile olur,

  3-) Salât’ın dua olduğunu söylemiş­tik. Aynı dua her ne kadar Peygambe­riniz (SAS)’e yapılmakta ise de salâvat getirene döner ve nasbini alır,

  4-) Ezandan sonra yapılan salâvat, Peygamberimiz (SAV)’in şefaatine se­bep olur.

  5-) Salâvat duaların kabul olmasına vesile olur,

  6-) Feyzin artmasına ve ibadetlerin kabulüne sebep olur,

  7-) Kişinin manen derecesi yükse­lir,

  8-) Salâvatla kişi, Peygamberi­miz (SAV)’e sevgisini ispat etmiş olur,

  9-) Dünya ve ahiretteki ihtiyaç­larının giderilmesine sebep olur,

10-) Küçük günahların temiz­lenmesine vesile olur,

11-) Fakirliğin önlenmesine ve gitmesine vesile olur,

12-) Sıkıntı ve stresin gitmesine sebep olur,

13-) Salâvat getiren, unuttuğu­nu hatırlar,

14-) Salâvat getiren, nifaktan kurtulur...

     Bize düşen, fayda ve hikmet­lerinden dolayı değil de, sadece Rasülüllah (SAV)’in sevgisini izhar için söyleyebilmektir ve buna de­vam etmektir.

KAYNAK : DİYANET AYLIK DERGİ